Người,
con người,
loài người hay
nhân loại (
danh pháp khoa học:
Homo sapiens, nghĩa đen:
người tinh khôn) là
loài linh trưởng đông đảo và lan rộng nhất. Người có hai đặc trưng cơ bản là
đi đứng bằng hai chân và
bộ não lớn phức tạp; những đặc điểm cho phép họ phát triển
công cụ,
văn hóa và
ngôn ngữ tiên tiến. Người là một động vật có tính xã hội cao, có xu hướng sống trong các
cơ cấu xã hội phức tạp theo quan hệ hợp tác hoặc cạnh tranh; chẳng hạn
gia đình, mạng lưới
thân tộc, hay cao hơn như
nhà nước hoặc
dân tộc.
Tương tác xã hội giữa người với người đã thiết lập các khái niệm như giá trị
đạo đức,
chuẩn mực xã hội và
nghi lễ – những điều góp phần kiến thiết xã hội loài người. Trí tò mò muốn thấu hiểu và lý giải các
hiện tượng tự nhiên cùng với khát khao muốn ảnh hưởng và chế ngự các hiện tượng đó đã thúc đẩy con người phát triển
khoa học,
triết học,
thần thoại,
tôn giáo và nhiều lĩnh vực khác.Mặc dù nhiều nhà khoa học sử dụng danh từ con người để chỉ toàn bộ các loài thuộc chi
Homo; song trong lời nói thường nhật, người ta dùng từ con người đơn thuần để chỉ Homo sapiens, thành viên Homo duy nhất còn sót lại.
Người hiện đại về mặt giải phẫu (anatomically modern humans) bắt nguồn ở châu Phi cách đây khoảng 300.000 năm, tiến hóa từ tổ tiên
Homo heidelbergensis hoặc từ một loài tương tự nào đó, rồi
di cư ra khỏi Châu Phi và dần thay thế các quần thể
người cổ xưa trên khắp thế giới. Suốt phần lớn lịch sử nhân loại, con người hầu như chỉ sống theo lối
du mục và
săn bắn hái lượm. Mầm mống
hành vi hiện đại ở người xuất hiện cách đây khoảng 160.000-60.000 năm.
Cách mạng Đồ đá mới, nở rộ ở
Tây Nam Á khoảng 13.000 năm trước (rồi nối tiếp ở các nơi khác), đã chứng kiến sự khai sinh của
nông nghiệp kèm theo những khu định cư lớn do con người xây dựng. Bởi dân số ngày một đông và lương thực ngày một dư thừa, nhà nước đã ra đời trong lòng và giữa các cộng đồng người; kiến tạo nền móng cho
văn minh nhân loại trỗi dậy rồi suy vong theo thời gian. Hiện nay loài người vẫn đang tiếp tục sinh sôi nảy nở và dân số của họ đã cán mốc 8 tỉ vào năm 2022.Các yếu tố
di truyền hoặc môi trường có thể gây nên các biến thiên sinh học ở ngoại hình, sinh lý, độ nhạy cảm với bệnh tật, khả năng tâm thần, kích thước cơ thể và tuổi thọ của con người. Mặc dù các tộc người thường có vẻ ngoài khá khác biệt, song nếu ta so sánh gen của hai cá nhân bất kỳ thì sẽ thấy họ giống nhau về mặt di truyền đến tận 99%. Loài người bộc lộ
dị hình giới tính tương đối rõ rệt: nhìn chung nam giới có sức mạnh cơ thể lớn hơn, còn
nữ giới có tỉ lệ mỡ cơ thể cao hơn. Đến tuổi
dậy thì, con người bắt đầu phát triển các
đặc điểm giới tính thứ cấp.
Phụ nữ (tức con người giống cái đã trưởng thành) có khả năng mang thai, rồi
mãn kinh và
vô sinh vào khoảng 50 tuổi.Con người là loài
ăn tạp, có thể tiêu thụ nhiều loại động thực vật. Họ biết sử dụng
lửa hoặc khai thác các dạng nhiệt năng để chế biến và nấu chín thức ăn, kỹ thuật được kế thừa từ thời
H. erectus. Trung bình con người có thể nhịn đói đến 8 tuần nhưng chỉ có thể nhịn uống nước tầm 3-4 ngày. Con người là
sinh vật ban ngày, ngủ trung bình khoảng 7-9 tiếng mỗi ngày. Việc
sinh nở ở người tương đối nguy hiểm, tiềm tàng nguy cơ biến chứng hoặc thậm chí dẫn đến tử vong. Thông thường, cả người mẹ lẫn người cha đều tham gia vào việc nuôi dưỡng con trẻ.Con người có
vỏ não trước trán rất lớn và phát triển, đây là phân khu đảm nhận chức năng
nhận thức bậc cao. Họ rất thông minh, có khả năng
ghi nhớ từng hồi (episodic memory), có nét mặt biểu cảm linh hoạt, có sự
tự nhận thức và
lý thuyết tâm trí (theory of mind). Trí óc con người có khả năng
nội quan, suy tư,
tưởng tượng, tự ý chí hành động và hình thành thế giới quan về
tồn tại. Những ưu điểm này đã cho phép con người đạt được những thành tựu công nghệ và công cụ phức tạp thông qua lý tính và sự truyền tải kiến thức cho các thế hệ tương lai. Ngôn ngữ, nghệ thuật và thương nghiệp là những thứ tạo nên danh tính con người. Các tuyến thương mại đường dài có lẽ đã góp phần tạo nên
sự bùng nổ văn hóa và sự phân phối tài nguyên có lợi cho con người, một ưu thế cực lớn khi so với những sinh vật khác.